معاون وزیر خارجه روسیه با غیرقابل قبول دانستن اعمال فشارهای آمریکا بر ایران، یکی از راه‌های حفظ برجام را، راه‌اندازی هرچه سریع‌تر مکانیزم مالی «اینستکس» برای مقابله با مشکلات ایجاد شده از سوی آمریکا برای فروش محصولات نفتی ایران دانست.

با آنکه برخی‌ها به کارکرد اینستکس اعتقاد نداشتند و تصور می‌کردند این جریان مالی نمی‌تواند ما را به کالاهای غیرتحریمی برساند، اما بزودی قرار است اینستکس عملیات مالی خود را شروع کند.

پس از خروج یکـــجانبه امریکا از بــــــــــــــرجام، اروپایی‌ها دراین توافق بین‌المللی باقی ماندند و برای خنثی کردن تحریم‌های واشنگتن علیه تهران، سازوکار ویژه‌ای برای مبادلات مالی و تجاری میان دو طرف طراحی کردند که در قالب تأسیس شرکت سازوکار حمایت از مبادلات تجاری ایران و اروپا، (اینستکس) متجلی شد.

رییس کل بانک مرکزی اظهار داشت: تکرار مداوم جملاتی نظیر دنبال ساز و کار مالی بودن، از سوی مسئولین اروپایی، گزاره‌ای تکراری و نخ نما شده خواهد بود.

ایران و اروپا مذاکرات فنی و صریح خود را بر سر آغازبه‌کار سریع سازوکار مالی اروپا علیه تحریم‌ها آغاز کردند.

نایب رییس مجلس، با بیان اینکه اروپایی ها برای راه اندازی اینستکس مصمم هستند، گفت: نمی توان گفت که اینستکس آثار فوق العاده ای دارد، بلکه کمکی برای کم کردن آثار تحریم ها است.

نشریه "فرست پست" نوشت: مکانیزم مالی اتحادیه اروپا برای همکاری با ایران نخستین تلاش جدی برای به چالش کشیدن دلار از سال ۱۹۴۴ است.

نایب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس، راه اندازی کانال مالی اینستکس را در مجموع حرکتی رو به جلو توصیف کرد، اما گفت: هنوز برای قضاوت نهایی زود است و باید منتظر ماند و دید آیا گشایش مهمی در روابط تجاری اتفاق خواهد افتاد یا خیر.

نماینده مردم تهران در مجلس با اشاره به ثبت اینستکس گفت: با راه‌اندازی این ساز و کار، نه تنها می‌توان کالاهای اساسی را تامین کرد، بلکه به طور عملی می‌توان از بن بست نقل و انتقال و جابجایی پول شد.

وزارت امور خارجه در واکنش به بیانیه اتحادیه اروپا بیانیه‌ای منتشر و اعلام کرد: مرتبط کردن سازو کار ساحات که از تعهدات ذاتی برجامی به شمار می‌رود با الزامات نهادهایی چون FATF غیر قابل قبول است.

استاد علوم سیاسی دانشگاه کانزاس با ابراز خرسندی از اجرای «اینستکس» گفت: اروپا با طراحی و ثبت این ساز و کار نشان داد که برای ادامه تجارت با ایران مصمم است.

پر شمارگان ترین روزنامه انگلیسی زبان چاپ چین نوشت با راه اندازی سیستم مالی جدید ایران و اروپا موسوم به 'اینستکس'، ساز و کار تجارت ایران با اتحادیه اروپا هموار شد.